عبدالرزاق رانکوئی گیلانیرانکوئی گیلانی، عبدالرزاق، عالم امامی قرن یازدهم است. ۱ - مشخصاتاز تاریخ تولد وی اطلاعی در دست نیست. وی در شیراز به دنیا آمد و همان‌جا پرورش یافت و تحصیل کرد. پدرش، مُلّامیر گیلانی، اصالتآ اهل منطقه رانکوه در استان گیلان بود [۱]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۲]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۳]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة: الروضة النضرة فی علماء المأة الحادیة عشرة، ج۱، ص۳۱۸، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
[۴]
امین، ج۷، ص۴۷۱.
[۵]
احمد حسینی، تراجم الرجال، ج۱، ص۲۸۹، قم ۱۴۱۴.
که احتمالا با میرقاری کوکبی گیلانی (زنده در ۱۰۱۶ و مؤلف آثاری چون زبدةالحقایق) [۶]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۲، ص۲۴ـ۲۵، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۷]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۸، ص۳۵۶ـ۳۵۷، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۸]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۳۹ـ۱۴۰، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۹]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۲، ص۱۷۴، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
یکی است.رانکوئی از سیدنسیمی رکنی شیرازی، عبدعلی حویزی و صالح بحرانی اجازۀ روایت داشت و خود به محمدابراهیم بواناتی اجازه روایت داد. [۱۰]
احمد حسینی، تراجم الرجال، ج۱، ص۲۸۹، قم ۱۴۱۴.
۲ - وفاتسال درگذشت عبدالرزاق نامعلوم است؛ همین‌قدر می‌دانیم که تا ۱۰۸۷ که شرح مصباح‌الشریعة را نوشته، زنده بوده است. ۳ - آثاردو اثر برای رانکوئی برشمرده‌اند: یکی، تحریر القواعدالکلامیة در شرح قواعدالعقاید، اثر کلامی خواجه نصیرالدین طوسی ؛ دیگری، شرح مصباح‌الشریعة و مفتاح‌الحقیقة. [۱۱]
عبداللّه افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۱۱۵، قم ۱۴۰۱.
[۱۲]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷ـ۳۸۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۱۳]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰ـ۱۱۱، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
مصباح‌الشریعة مشتمل بر احادیثی منسوب به امام صادق علیه‌السلام دربارۀ معارف و اخلاق و آداب است. برخی، از جمله رانکوئی، گردآورنده این کتاب را شهیدثانی پنداشته‌اند. نوشتن شرح قواعدالعقاید در ۱۰۷۷ و شرح مصباح‌الشریعة در ۱۰۸۷ به اتمام رسیده است. [۱۴]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۳، ص۳۸۷ـ۳۸۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۱۵]
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲۱، ص۱۱۰ـ۱۱۱، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۱۶]
عبدالرزاق گیلانی، شرح فارسی مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة، ج۱، مقدمه، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۴۳ـ۱۳۴۴ش.
شرح مصباح‌الشریعة، که به فارسی روان نوشته شده، با مقدمه و تصحیح محدّث ارموی در دو مجلد به چاپ رسیده است ( تهران ۱۳۴۳ش). ۴ - فهرست منابع(۱) عبدالرزاق گیلانی، شرح فارسی مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۴۳ـ۱۳۴۴ش. (۲) محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. (۳) محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة: الروضة النضرة فی علماء المأة الحادیة عشرة، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۰. (۴) عبداللّه افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، قم ۱۴۰۱. (۵) امین. (۶) احمد حسینی، تراجم الرجال، قم ۱۴۱۴. ۵ - پانویس
۶ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «عبدالرزاق رانکوئی گیلانی»، شماره۵۹۷۰. |